terça-feira, 30 de junho de 2009

Pois que noticia!

A quen lle estrañou nunca que un can -ou cadela-
lle mordese a alguén, persoa ou irracional?
A ninguén!
A estupenda noticia sería que a un can lle mordese
unha muller, un home, un neno... Entón veriades
os xornalistas correr e, pois o can nada lles diría, veriades tamén
de onde tirarían os datos por onde responderen ás preguntas "w".
Velaí!

Algo está cambiando neste país cando
se fai noticia que a alguén lle neguen o seu dereito
a ser atendido, oralmente ou por escrito, en lingua galega.
Non é o tradicional e adoitado desde hai cincocentos anos?
A quen se lle ocorre a estas alturas do século XXI
e da globalización mundial so a éxida da lingua dos anglos
vir enredar con estas patochadas! Rigor! Vigor! Eultreia!

Atendamos máis ben a redimir da escravitude da imposición lingüística
os meniños dos castelanfalantes a quen uns pérfidos (im)puxeron
aprenderen en galego as Matemáticas, a Física, a Química
-veuse algures tamaña iniquidade algunha vez?
Non se queixe ninguén de que nunha igrexa, nunha clínica, nunha oficina da administración
se neguen a vehiculizar en galego o servizo que aló for procurar;
xa bo é se o atenden, nunha lingua ou sen lingua, pois iso
é do que se trata, de que lle boten unha misa ou lle tramiten un papel;
outras cuestións son ganas de enredar, teimas "nacionalistas"
que só interesan a un mínimo "dez por cento dos galegos". Os demais
conformémonos sabiamente coa submisión vedraia, a de sempre, a de noso;
que por algo somos quen somos e, coma os nosos antergos,
se non estamos conformes, emigrar debemos. Coma carneiriños
levados mansamente ao matadeiro. É tradición. É lei!
Dereito consuetudinario...

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/29/politica/dous-medicos-negan-atencion-galego-paciente-ferrol/2009062922145931775.html

A Igrexa..., xa se sabe!

Con Fernández Albor e con Fraga Iribarne
iniciouse un proceso de normalización lingüística,
todo o tímido e temesiño que se queira,
en certos ámbitos da sociedade galega:
administración autonómica, administración municipal,
centros de ensino público, de primaria, secundaria e universitarios,
por esta orde... e despois case hai que parar o conto.
A penas incidiu na xustiza, na industria e no comercio,
nos medios de comunicación...
Onde menos incidiu
foi na Igrexa, cuxos máximos representantes nin sequera
tiveron o detalle de axeitar os seus usos á toponimia oficial,
fieis a aquela corrente de deturpación que ela mesma, a Igrexa,
contribuíu a implantar e reforzar desde os tempos escuros
dos arcebispos Fonseca.
Iso chámase coherencia e continuidade!

E agora vai resultar que a Igrexa estaba no camiño dos vencedores.
O novo goberno da Xunta veulle dar a razón
ao corrixir a política lingüística de Fernández Albor e de Fraga,
non a do bipartito -por moito que digan-, que nin tempo houbo
de que se levase á práctica.
Xa é hora de, dunha vez, comezarmos
a ver e dicir os acontecementos tal como foron
e non unha cousa por outra. Que hai diferenza abonda
entre botar por ela, que significa "exaxerar",
e dicir unha cousa por outra que significa
"vestir a falsidade cunha capa de verdade".

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/23/polItica/igrexa-instituto-cervantes-camino-pasa-mellid/2009062222323038603.html

segunda-feira, 29 de junho de 2009

As contas non dan..., ou dan!

Venden os autos que mercaron os seus. Ou eles mesmos.
Din que para aforrar. Xa, xa...!

Anulan o Plan de Normalización da Lingua Galega
aprobado polo Parlamento, e tan louvado no seu tempo polo goberno da Xunta,
cando eles mesmos gobernaban, hai non máis de cinco anos.
As ruindades que agora nel ven, póñenllos na conta ao bipartito,
eses indecentes autores da imposición lingüística.

Eliminan e afean o sistema de empréstimo
na gratuidade dos libros de texto,
aducindo o motivo do aforro e -oh demagogos, aprendede aquí!-
o fin de ser máis xustos, favorecendo así aos máis débiles,
fuxindo do inxusto "café para todos" de inspiración bipartita
que privilexiaba innecesariamente as grandes fortunas do país.
Dicindo por riba ou dando a entender que foi o bipartito
quen instaurou o sistema de empréstimo:
que inmensa falsidade!
Coma outras que eles suscitan e os medios afectos airean.

O sistema de empréstimo non o instaurou o bipartito:
foi o goberno da Xunta presidido por D. Manuel Fraga!

O que fixo Touriño foi, en canto accedeu á presidencia,
estendelo a todos os alumnos do ensino obrigatorio,
pois o anterior goberno víñao establecendo gradualmente
e había uns poucos niveis académicos aínda non atinxidos
para os que as familias debían mercar os libros.

O conto do aforro évos un gran conto.
Por máis que eles o conten e canten, non cabe en maxín intelixente
como se pode aforrar máis pagando todos os libros cada ano
ca pagándoos só cada catro anos, agás os non reutilizábeis!
Estes supuñan menos do vinte por cento; saiban os profanos
que se trata dos textos destinados aos alumnos do primeiro ciclo de Educación Primaria,
polo tanto a dous niveis de dez -seis de EP, catro da ESO-,
nos que por riba o importe total dos libros por alumno é menor.
De onde sae, pois logo, ese aforro do conto?

Sairía de non lle dar axuda ningunha ao sector de familias
cuxos ingresos superan os 9.000 € anuais por persoa,
nin máis do 50 % do custo ao daquelas que perciben ingresos
comprendidos entre 5.400 e 9.000 € anuais por persoa.

9.000 € anuais por persoa supoñen, para unha familia de catro membros,
ingresos anuais iguais ou superiores a 36.000 €. Tantas hai neste país
para tal aforro ocasionaren ao pagaren os libros dos fillos?
Pois, botando contas, imaxinemos o aforro que se obtería
ao retirarlles outros dereitos adquiridos, como o da subvención
ao custo dos medicamentos na farmacia. Fágano os nosos
apañadiños gobernantes se se atreven. Pagaría a pena, non?

De por parte, tal aforro proviría de lles dar só unha esmola,
90 euriños por neno, ás familias cuxos ingresos anuais por persoa
estea entre os 5.400 e os 9.000 €. Que ben! Menos dá unha pedra!

5.400 € anuais por persoa nunha familia de catro membros
son pouco máis de 1.700 € ao mes para todo. Paga hipoteca ou aluguer,
roupa, comida, imprevistos...; ponte na pel, conta o que che sobre a fin de mes.
Os 90 euriños, cando veñan -que esa é outra-,
se for do quince para diante, suporá un alivio
na conta apretada da mensualidade.
E non digamos xa se se ten dous fillos:
coma o subsidio familiar aquel!
-non lembrades os máis vellos?
Que admirábel xustiza!

E finalmente os pobres. Para eles, cando for,
unha axudiña anual de 180 €
por rapaz escolarizado no ensino obrigatorio.
E despois, que hai pobres de pobres!
Todos teñen que adiantar como poidan os cartos dos libros en setembro.
Tamén as familias de pobreza severa, onde se cadra
non entra sequera un ínfimo salario mensual.
Xa buscarán onde poidan eses cartos: en Cáritas, no Clube dos Leóns...
E, ao que veñan os 180 da Xunta,
que festa entón, meus amigos!
E se se ten dous fillos, ou tres, ou catro!?
Que inmensa fartura!
E que efémera!

Cui prodest?
CUI PRODEST?

Favorece aos mellor situados economicamente, por unha parte.
Como non! A satisfacción de estrear libros novos
ben merece pagarse e, no caso, ben se pode asemade.
Que noxo para algúns dos seus fillos manexar
un libro usado por outros rapazolos durante un, dous, tres anos!
Iso antes da gratuidade era unha necesidade que afectaba aos pobres e aos fillos de tacaños:
debían usar os libros que tiveran o ano anterior o irmán, un curmán ou a filla
dunha amiga de mamá. E os moi pobres comprábanllos a outros pobres.
Unha cousa ten boa tamén, dito en serio, o novo sistema:
agora non haberá necesidade de reutilizar libros de texto,
nin sequera por parte dos máis pobres. E con isto, nesta complexa cuestión
que demagoxicamente se quere simplificar, vese ben
máis un dos efectos negativos do novo sistema:
o de desfavorecer a "reutilización",
un dos grandes principios do bo consumo
e da sustentabilidade do desenvolvemento.

CUI PRODEST?

Os que están que non caben dentro deles
son os editores e os libreiros. Á verdade, desque se encetou a gratuidade
-cun goberno popular na Xunta, nunca se esqueza-,
algunhas librarías pasárono moi mal e as editoriais de libros de texto
tiveron que reducir o seu negocio.
A reutilización foi a causa.
Agora acabouse!
Tamén aquela que antes se facía duns irmáns para outros
ou pedindo emprestados por un ano os libros a unha familia veciña.
Agora os libreiros e editores sairán de mal ano,
ou anos. Que ruín foi con eles a consellería do bipartito!
Ah, que a que empezou foi a de Fraga?
Malos , Fraga e mais Celso Currás!
En dous meses, daquela, as librarías que vendían textos,
facían unha caixa equivalente á do resto do ano,
de agora en diante, grazas á consellería de Educación,
farana meirande en menos tempo.
Benvida a época das vacas gordas!
Deus as deixe ir, as fracas bipartitas,
ruinosas e feas!
Sen tempo non era!

A lingua, a silveiral

Recibo este correo de Xaquín Campo Freire,
no que me achega unha nova contribución súa á reflexión
sobre a praga que enriba de nós caeu e da nosa lingua
desque os novos gobernantes da Xunta entraron no seu herdo a cobadazos.
Tamén eu tiven a idea de escribir sobre o tema concreto:
a incoherencia de tanto reloucamento polo da Torre de Hércules
ao mesmo tempo que se deixa que caian para sempre
as pedras vivas do edificio da nosa lingua. E veña lerios
sobre o milagre da conservación do máis antigo faro romano en actividade!
As linguas románicas sono! Son faros romanos en actividade
e focos dunha luz moito máis necesaria para a vida e a dignidade
dos pobos que as falan. Desapareceron desde as raíces nalgunhas terras,
na antiga Dalmacia, un supoñer, atafegadas pola supersición doutras linguas.
En Galicia estase a cumprir unha das derradeiras fases dese proceso.
A lingua galega está a desaparecer atafegada pola superposición da lingua castelá.
Superposición e substitución. Dúas dinámicas cómplices e complementarias.
Foi lento o proceso ata hai unhas décadas. Agora é rapidísimo!
O que dela fica na realidade do pobo, na fala popular,
é xa logo unha morea de cascallos da súa ruína, un pardiñeiro, un silveiral,
de onde estes señores van levar, para certificación definitiva desa ruína,
o blasón mesmo do seu nome, desde onde silentemente reclama aínda
os dereitos da súa dignidade. Coma a torre de Mandiá.
E coma tantas outras! Cómprenos berrarmos tamén nós
e, superándomos a anguria e a mágoa, traballarmos en polo menos
manter un recunchiño das ruínas algo limpo e xeitosiño.
Para refuxio e acobillo dos derradeiros, nós, en canto non morremos.
Escríbeme Xaquín:

Nunca tanto me doeu algo aló no fondo colectivo de min mesmo.
Pásame o mesmo que coa inxustiza, a fame e a miseria do mundo.
Ficaremos calados?
Podemos seguir así?
Cando o noxo é moito, provoca náusea.
Xa é un problema de dignidade do nós.

Perdoa se che fago esta confidencia.
Non aturo máis este desacougo.
Teño de verbalizalo. Dicirllo a alguén, a "Deus fratresque Galleciae".
Algún día haberá outra revolta irmandiña, sen paus nin picañas?


Unha aperta.
E cóidate, que non é ben viver anguriados.

Xaquín.

HAC LUCE! PARABÉNS!

XAQUÍN CAMPO FREIRE. 30-06-2009

O Campus Universitario de A Coruña, que inclúe Ferrol, ten como anagrama A Torre de Hércules e como lema, HAC LUCE!: Con este facho, con esta luz, con este guieiro! Parabéns! Que a UNESCO a teña declarado patrimonio histórico cultural da Humanidade non é só unha honra e fachenda para todos, senón unha grandísima responsabilidade de conservación para todas as xeracións anteriores, actuais e vindeiras e así per saecula saeculorum, polos séculos dos séculos e para as xeracións das xeracións das xeracións.

Canto patrimonio histórico temos derrubado para facer valados ou mesmo para empedrar camiños! Dóeme a alma ollar para o Pazo dos Mandiá, cuberto de silveiral, xa sen paredes. E para colmo, hai coma uns oito anos, alguén, parece que da familia, chegaron e, sen máis responsabilidade, arramplaron co escudo da tal liñaxe, que é do patrimonio histórico de Ferrolterra e da Galiza, empezando por Mandiá. Ulo hoxe o tal escudo? Non hai dereito! Somos un pobo sen autoestima, sen sentido da responsabilidade do común. Así nos vai! Ninguén dixo nin chío.
O mesmo está a pasar co galego: Chegan uns señores e fan con el o mesmo ca os do escudo de Mandiá. Ímolo consentir? “DENANTES MORTOS QUE ESCRAVOS!”

Sr. Presidente da Xunta e Ilustres Conselleiros, Sr.Valedor Pobo, (desvaledor?), Sr. Vázquez “J”esús, Sr. Lorenzo e todos cantos estades perseguindo e esnaquizando a lingua galega, canto me asemellades aos do Pazo de Mandiá: Converter todo nun silveiral! Entrades coma xabarís nas pataqueiras. Esa é a conciencia de herdeiros que tendes? Dilapidar o sagrado patrimonio de xeracións e xeracións. Todos os vosos devanceiros e predecesores, coma os meus, foron creadores e conservadores da máis eximia expresión oral do noso común. Por que esa vergoña, por que ese complexo, por que ese autoodio que fai que cuspades na faciana aos vosos e aos nosos avoengos? O dano e desprestixio que xa fixestes en tres meses é infinitamente superior a cantos ataques puido sufrir a nosa fala en toda a súa historia, incluíndo a Ditadura. Quen lle vai dicir hoxe a un neno ou rapaz que estime a súa cultura cando os persoeiros responsábeis que están á fronte a asoballan de tal xeito?

Enchésevos a boca falando da Torre de Hércules. Pura hipocrisía! Está aí a pesares dos intentos de destrución. Grazas ao mundo do mar. De non ser así, xa habería algún “cordial”, “bilingüe” ou “conciliador” que lle tivese botado o ollo para unha urbanización ultra modernista.

Falades de galeguismo “cordial”, “conciliador”, para mellor darlle morte. Non, amigos. Vós sodes mutantes. Volvéstesvos dextrocárdicos, tendes o corazón ao revés de todo o mundo. Queredes cubrirvos co aquel de que só vós sabedes e cultivades idiomas, que só vós estimades o castelán. Non insultedes para encubrir o voso lingüicidio. Os únicos bilingües, de verdade, somos os galego falantes. Da noxo escoitarvos, como desestruturades a sintaxe galega de sempre, que mal colocades os pronomes átonos, como cambiades sen vergoña os xéneros das palabras, etc., etc.! E facédelo en público, ostentando autoridade. Temos dereito a esixirvos dignidade, respecto e algo de exemplo, non si? Non. Non sodes modelo de nada se non é pola destrución e desestruturación. A lingua galega non é tan importante coma a Torre de Hércules? Non é vosa. É patrimonio da humanidade. Non dos deshumanizadores. É patrimonio de todos, voso tamén. Pero, por iso, é responsabilidade sagrada de todos, vosa tamén. Se as xeracións anteriores fixesen o que vós estades a facer coa lingua non só non habería premio da UNESCO, é que xa non habería nin solar, nin rastro, nin restos históricos. Ímolo consentir? “Denantes mortos que escravos!” Castelao dixit.

sábado, 27 de junho de 2009

Mellor lle fora calar!

Houbo, nestes últimos meses, en certos ámbitos sociais
unha campaña a prol da designación de Carballo Calero
como o escritor homenaxeado no Día das Letras de 2010.
Un dos últimos movementos da campaña
constituíno a carta que as concellarías de cultura
das cidades máis importantes de Galicia
dirixiron á RAG apoiando a súa candidatura.
A carta e a campaña devanditas baseaban a oportunidade
de lle dedicar o Día das Letras do próximo ano, apuntando tres razóns:
1ª) don Ricardo ben merecía o seu Día das Letras, por ser el
un dos bos escritores galegos do século XX, sobre todo como autor
da mellor e máis larga obra ensaística sobre temas de lingua e literatura;
2ª) xa ía sendo hora de recoñecer solemnemente
a súa importante contribución á resistencia
e recuperación da cultura e lingua galegas, sobre todo
tendo en conta que xa logo fai vinte anos que finou;
3ª) en 2010 celebrarase o primeiro centenario do seu nacemento
e non estaría nada mal que coincidisen ambos eventos.

Non sei que confianza había, entre os promotores da campaña,
en que esas razóns serían atendidas pola RAG. Supoño que non moita.
O caso é que finalmente foi designado o poeta Uxío Novoneyra,
ben merecente de tal honor sen dúbida ningunha.
Os académicos decidírono así
seica por unanimidade e mais un voto en branco.
Estamos vendo como se chegou a esta decisión. Supoñemos
intervencións a favor de cada un dos tres candidatos:
Uxío Novoneyra, Carballo Calero e Lois Pereiro. Supoñemos
unhas votacións de sondeo, nas que o primeiro eliminado sería
Carballo Calero, precisamente. Ser santo de devoción dos reintegracionistas
sería a razón confesada ou non confesada de tal feito.
Fica o camiño libre do atranco principal.
Entre Uxío Novoneyra e Lois Pereiro a elección non é difícil.
Sen demérito deste, aquel vai moi por diante en varios aspectos,
maiormente no referente a precedencia e maxisterio.
Despois declararía o presidente da RAG que
Lois Pereiro era un candidato sólido a quen lle toca esperar.
Que quixo dicir?
Seica Carballo Calero non cumpre tal condición
e polo tanto xa nada pode esperar?
Non fora mellor que calase...?
Aínda que o pensase ou coidase expresar así
o sentir do colectivo que preside.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/17/cultura/cidades-apoian-candidatura-calero-dia-das-letras/2009061714153760291.html

http://www.xornal.com/opinions/2009/06/26/Opinion/cadris-funcion-publica/2009062619282979872.html

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/27/cultura/dia-das-letras-homenaxeara-novoneyra/2009062713344870434.html

sexta-feira, 26 de junho de 2009

Voluntarismo e posibilismo

Voluntarismo e posibilismo
son dúas actitudes case nunca eficaces.
O rendemento delas adoita ser
quedar a moita distancia dos obxectivos propostos.
O voluntarismo desemboca aí por confundir
os medios que cómpren, co ímpeto do desexo.
O posibilismo, polo irenismo e a confianza semicega
na parte contraria, coma se con boa cara se fose conseguir
que esta se achegue á propia estratexia.
Isto é unha "contradictio in terminis".
Sucederá cando a ra bote pelo.

Voluntaristas e posibilistas, ide con xeito.
Se algunha posibilidade tedes de bo suceso,
será a base de vencerdes ou de convencerdes;
calquera outro rumbo é descamiñado.
Ata agora vencéronvos,
non vos deixedes máis veces.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/26/polItica/equipos-normalizacion-abren-dez-vias-consenso/2009062523361017431.html

quinta-feira, 25 de junho de 2009

Non queren guerras co galego...

Agora veñen e din que non queren guerras co galego!
E logo a que levan dous anos preparando?
E logo a que levan catro meses encirrando?

Cada un fala da feira como lle foi nela;
é o dito popular para explicar que poidan darse versións diferentes
sobre un mesmo feito ou acontecemento.
Aquí avántase un paso máis ou centos de pasos para diante,
un salto cualitativo deses que mudan un ente dado noutra cousa.
Aquí afírmanse feitos inexistentes, sucesos non sucedidos.
Aquí chámase vítima ao verdugo e verdugo á vítima,
en aberta e lavada contravención do principio de non contradición.
Aquí todo vale!
Aquí matínase e martélase coa teima da imposición do galego,
do monolingüismo en galego, do interese dunha minoría...
cando en ningures se viu tal nin nunca nun futuro realista se ía ver:
para empezar, é imposíbel o monolingüismo en Galiza,
tan imposíbel como que en plena noite luza o sol.
Xa que milagres non se produciron,
a única explicación que se pode achar
para os asertos do conselleiro e do compañeiro de partido que lle quixo botar unha man,
é a de que, ao tales xuízos eles emitiren,
se non soñan, é que menten.
Eles son, e mais os seus,
os que encetaron e encirran esta guerra.
Que oxalá se deteña en guerra dialéctica!
Aìnda así, pediránselles contas un día.
Ou cedo ou nunca.
Porque, como saír saian coa súa,
xa non haberá pobre lingua á que valerlle.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/25/polItica/conselleiro-educacion-di-apoio-do-psoe-bng-ao-galego-servia/2009062422570544115.html

quarta-feira, 24 de junho de 2009

Decidan os educadores e os lingüistas

É un consello prudentísimo.
Se a Consellería de Educación o desoe,
será por terne obcecación na súa teima
da imposición e a liberdade.
Será tamén sinal de non saber ao que se está.
Ou de desprezo e desafecto
ao obxectivo irrenunciable -e legalmente obrigado-
de que todo alumno do sistema educativo non universitario
acade na lingua galega competencias parellas
ás que logre na lingua castelá. Isto
nunca se conseguiu en Galicia ou, se nalgún caso si,
foi nunha porcentaxe moi cativa e poucas veces
facilitada pola escola e os escolantes,
moito menos pola política lingüística aplicada ao ensino.
Coa que o novo goberno nos promete,
recuaremos aínda, que xa é dicir!
Mais nin así, xa veredes! Eles ao seu!
Con razón ou sen ela! Porque mandan.
Ou porque lles mandan.

http://www.xornal.com/opinions/2009/06/24/Opinion/ollada-lingua-ensino/2009062403125785867.html

sexta-feira, 19 de junho de 2009

Empeorando a educación

Máis voces e algunhas perspectivas novas
que choven sobre mollado. Este manifesto
chámanos a atención sobre os máis que posíbeis graves danos
que a política lingüística da Consellería
causará á educación da xente nova,
con repercusións tan serias coma o empobrecemento
do ensino universitario.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/19/sociedad/profesores-filoloxia-traduccion-mostran-sua-preocupacion-pola-pol/2009061914333924345.html

Un dano que non se deixa de sinalar
é o de introducir nos ámbitos educativos unha lea por causa da lingua
e por riba cargándolle a culpa de todo á pobre lingua galega.
Porén o novo secretario de política lingüística anda ao seu
e nega a evidencia. Alá el, non se explica un
a sona que tiña. Está a gañar outra ben distinta, malpocado!

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/19/polItica/anxo-lorenzo-galicia-habra-guerra-linguistica/2009061914232755838.html

quinta-feira, 18 de junho de 2009

Sostenella y no emendalla

Como vai ser vinculante o que diga a RAG,
o que diga a razón, o que diga o sentidiño -diga algo, doutor Albor!-,
o que están dicindo en Galicia case todos os que pensan
na grave senrazón que se quere facer desde o goberno da Xunta?

O presidente Feijoo e o seu conselleiro de Educación
saben moi ben a quen teñen que contentar,
a quen teñen que escoitar con atención e obediencia,
antes de sacar adiante o novo decreto:
o que destoutras estancias se lles dixer, iso será vinculante.
Con razón ou sen ela!

Sen ela, por suposto: para aparentar que a teñen,
vense obrigados a repetir uns tras outros
as mesma mentiras tópicas,
coma a da imposición do galego (onde!?; datos, señores!)
ou esa de que o decreto actualmente vixente
só representa a vontade do 10 % da poboación do país,
cando o certo é que
(http://www.xornal.com/artigo/2009/06/18/polItica/dise-nacionalista-so-identificase-co-bng/2009061800011893591.html: o 23 % séntese nacionalista
e non fai falta sentirse nacionalista galego
para defender a supervivencia e hexemonía do galego).

Porén eles seguen coa súa.
Calesquera que foren as consecuencias.
Só un consolo remanece no panorama escuro que se aproxima:
o baseado na esperanza de que pasarán e mellores tempos virán.
Entrementres, do dano que fixeren, eles sós serán os responsábeis.
Cómpre, no entanto, que os que vemos a senrazón a denunciemos
a tempo e a destempo, sen cansar, sen medo.

E isto non é fácil. Moitos centros de ensino estaban decididos
a informar os pais sobre a enquisa, sobre as súas debilidades e o sentido
das cuestións polas que pregunta. A maioría deses centros
abstívose mesmo de enviar ás familias o tríptico "As linguas suman"
da Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística
porque houbo desde a Consellería e da Inspección Educativa instrucións
que ao parecer o prohibían. Agora seica non era esta a interpretación debida.
Pois xa é tarde! O que non se fixo por medo ou precaución,
nunca se poderá xa facer. O medo garda a viña,
como escribiamos aquí mesmo no seu día: ( http://breve-rias.blogspot.com/2009/06/o-medo-garda-vina.html).

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/18/polItica/diga-rag-non-sera-vinculante-confirma-feijoo/2009061819154889028.html

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/18/polItica/claustros-centros-posicionanse-consulta/2009061723562875223.html

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/18/polItica/cig-afirma-enquisa-do-galego-xa-levou-reves-xudicial/2009061813471267161.html

terça-feira, 16 de junho de 2009

Consulta, enquisa, referendum

Non é unha enquisa. Unha enquisa é algo moito máis serio.
Debe cinguirse a unha técnica rigorosa que respecte
uns elementais principios de sociometría e demoscopia.
Ulos, neste caso? En ningures.
Non hai entrevistadores, non se enxerga unha mostra,
non unhas marxes de erro, non unha rigorosa metodoloxía
que garanta a fiabilidade na realización, recollida e baleiramento das respostas.

Non é un referendum.
Non hai xunta electoral, mesa electoral,
campaña (prohibiron autoritariamente mesmo a información),
seguimento do escrutinio polas distintas partes interesadas.

É unha consulta! E iso que é?
E que valor ten, con todas as eivas sinaladas
e outras moitas que se poden e teñen denunciado?
É unha cerimonia de confusión e pseudodemocracia!

A súa validez?
Dicir que nula é dicir pouco.
Engádanselle outros calificativos
de entre os peores que se poidan pensar.

http://www.radiofusion.eu/manager.php?p=FichaNova&ID=2164

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/15/galicia/psoe-coincide-cos-sindicatos-rexeitar-inquerito/2009061522084114760.html

segunda-feira, 15 de junho de 2009

O que veña detrás...

Non poderán dicir que non se decataban do que facían.

Advertíuselles por activa, por pasiva e deponente.
Se non entenderon, será por non atenderen.
Ou por pechazón.
Ou por causas que implican maior responsabilidade.

Negan todos os riscos que lles sinalan.

O cambio climático? Parvadas de catro verdes! Hipérboles
de pseudocientíficos e dalgún político cesante en América!
Cando se sufran duramente as consecuencias, eles estarán a criar malvas;
e os seus descendentes sobrevirán para os lembraren?

A enerxía nuclear e os seus residuos de incerta repercusión?
O que veña detrás, que corra! Entrementres, imos vivindo!
Vivindo ben! Despreocupados! Alegremente!

Tal ou estoutra industria contaminante, alá ou acolá?
Dis que pan para hoxe e fame para mañá, cando non doenza e morte?
Haichos ben exaxerados!
En todo caso, quen o vai ver para o contar!

A morte anunciada da lingua galega? A súa disolución na masa do castelán?
E que! Se non quere morrer, que patee!

Pois nin iso se pode facer; sería unha "manifestación preventiva"...: cousa vitanda!


http://www.nova-escola-galega.org/almacen/documentos/Consulta_familias_comunicado_Nova_Escola_Galega.pdf

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/15/galicia/carta-duns-pais-ao-conselleiro-educacion/2009061512521893050.html

sábado, 13 de junho de 2009

Dicat Academia

Dicat et, si dixerit, vivat Academia!

Neste desigual combate
cómpre comprometerse.
Tratándose da lingua galega e da súa aprendizaxe,
xa nos tardaba a intervención do departamento de filoloxía galega
da facultade de Filoloxía da USC.
Felizmente produciuse, coa claridade e a severidade
requiridas pola situación. Grazas! Xa nos criamos desasistidos
os que desde o principio nos vimos
non a noso sabor
envorcados na lama desta loita dialéctica,
que oxalá de aí non pase. E, se pasar, non será
pola nosa culpa, senón pola dos que encirraron os cans na bouza.
Din ben os profesores ao falaren dunha grave responsabilidade da Xunta
no referente a reforzar vellos prexuízos e abrir as fendas dunha seria división social.
Xa llo dixo a RAG hai un mes; mais despois diso cadraron xuntos en día sinalado
e daquela denuncia veuse en certo xeito a trasacordo, malpocados!
Hai que o repetir, berrar, cantar, murmurar, dicilo en todos os tons e modos musicais,
porque seica doutro xeito non se decatan do mal que están a causar ou van causar.
E cómpre ir alén, dar uns pasos máis.
Non abonda co pronunciamento do departamento de galego da facultade de filoloxía da USC.
A causa é seria e atinxe a toda a Academia establecida no país galego.
Endealí, ao pronunciamento do departamento de lingua galega
debe seguir o de toda a Facultade de Filoloxía;
ao desta facultade, o de todas as facultades da USC unha por unha
ou o da propia USC como un todo. Non é hora de esperar a ver o que acontece.
Dentro de pouco pode ser xa tarde.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/13/polItica/departamento-filoloxia-galega-da-usc-das-medidas-do/2009061222460995362.html

sexta-feira, 12 de junho de 2009

O medo garda a viña

Tempos foron aqueles cando a liberdade ou a necesidade
permitía ás persoas comportamentos dos que hoxe foxe
a poboación rural. Estaba mal visto que
por colleres dunha viña un azo de uvas o dono che berrase;
porén había donos e donas ben crueis: teño eu visto
como, unha man achegándose para o azo máis próximo ao camiño,
un fouciño viña escontra ela voando a reboladas.
Por iso, quen máis, quen menos, poucos obraban
segundo o que a opinión común permitía, máis ben
se deixaban aconsellar polo medo: o seu propio medo
a sufrir deterioro maior do que beneficio obtido
ao satisfacer a cobiza, solevada polo apetito ou a fame
ao pasar ante un meigo azo de uvas maduras.
Endealí o dito: O medo garda a viña. O medo
dos suxeitos dunha especie de dereito consuetudinario.

Alguén ten dereito a prohibir que se informe os chamados a voto ou consulta,
de xeito que estes coñezan mellor as consecuencias da súa elección?
Neste caso semella prohibirse. Non só son chamadas da inspección,
tamén breves instrucións enviadas ás direccións dos centros
onde se lles avisa que serán responsables de que o proceso de consulta
se cumpra sen influencias, nin a favor nin en contra.


PRESIÓNS POR PARTE DA INSPECCIÓN EDUCATIVA


A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística quere poñer en coñecemento público a presión que está sendo exercida cara aos equipos directivos por parte de membros do Corpo de Inspectores. Con estas presións búscase impedir que se informe ás nais e aos pais, que van responder á enquisa da Consellería de Educación.

Deste xeito, á parte de oralmente, estanse enviando notas con instrucións ás direccións dos centros educativos.

Ante estes feitos, a Coordinadora quere manifestar:

A) Que os Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (ENDL) son instrumentos legais dos centros educativos que realizan habitualmente campañas de sensibilización, información e promoción da lingua galega.
B) Que as presións de membros do Corpo de Inspectores están impedindo que os ENDL realicen o seu labor informativo e divulgativo de xeito normal.
C) Que os trípticos informativos repartidos polos ENDL non atacan a ninguén, limitándose a informar a partir de material académico de recoñecido prestixio, avalado por dúas universidades galegas (Cummins, Baker, I Vila, Sobrado Fernández),.
D) Que os ENDL non recibiron ningunha nota escrita da Inspección Educativa na que se pida retirar a campaña informativa, polo que animamos a que continúe a distribución dos trípticos: As linguas suman
E) Que a inspección educativa non debe interferir nas funcións propias dos ENDL, sempre que estas se axusten a dereito (o capítulo VII, artigo 83 do Regulamento Orgánico dos Centros destaca que é competencia do ENDL “presentar proxectos tendentes a lograr unha valoración positiva da lingua no uso da lingua propia”, alén de “proporcionar informacións sobre as actividades do Equipo e de todos aqueles actos e institucións culturais relacionados coa realidade galega”
F) Que consideramos lamentables os intentos de impedir informar ás nais e aos pais. Como educadores só podemos afirmar que información rigorosa nunca é perigosa, senón fonte de coñecemento e liberdade.

Visto o cal, solicitamos á Inspección Educativa que cese nos seus intentos de interferir no correcto funcionamento dos ENDL e remate as presións ás direccións e docentes de moitos centros para impedir que os Equipos de Normalización e Dinamización poidan realizar o seu labor con normalidade.

Compostela, 11 de xuño 2009.

Coordinadora de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística

quinta-feira, 11 de junho de 2009

Unha burda manipulación

Tal é, en resume e conclusión, o xuízo
que a unha profesora universitaria, ben coñecedora do tema,
lle merece a lideira do goberno galego
de facer esa consulta sobre a presenza do galego no ensino.
Se estivesen quietos!
Ou, mellor, se primeiro estivesen calados!
Ou xordos e co teléfono e a internet cortados
para non recibiren de arriba ordes insensatas!

http://www.xornal.com/opinions/2009/06/11/Opinion/prexuizos-linguisticos-democracia-partipativa/2009061118061727391.html

Máis razóns perante a senrazón

Velaquí razóns inspiradas nunha pedagoxía nova
onde o que máis importa é a boa educación
da xente nova deste país.

http://www.nova-escola-galega.org/WebDefault.aspx?MenuInd=1&MenuId=244&Lng=gl-ES&tl=0

http://www.nova-escola-galega.org/almacen/documentos/NEG_Opina_09_02.pdf

quarta-feira, 10 de junho de 2009

Todo en galego

Sen comentarios nin case introdución.
Véxase o manifesto común asinado, principalmente,
por sindicatos e asociacións de docentes,
formulado e razoado desde as perspectivas
sociolingüística, psicolingüística e pedagóxica en xeral.
Os pais que decidan responder á enquisa
son convidados a elixir as respostas "en galego" ou "todo en galego",
as únicas que levarían a que polo menos a metade das materias
se impartan en lingua galega, pois se esta porcentaxe non se acada,
quedarase moi lonxe de axudar o alumnado a adquirir
unha competencia lingüística parella nas dúas linguas oficiais, galego e castelán,
obxectivo que, aparte de ser xusto, vén exixido pola Lei de Normalización Lingüística.

http://www.xornal.com/ficheiro/2009/06/10/polItica/documentoensino.pdf

http://www.vieiros.com/nova/74673/a-mellor-resposta-para-o-idioma

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/09/polItica/ensino-organizase-enquisa/2009060922291676830.html

http://www.vieiros.com/nova/74699/sindicatos-e-colectivos-educativos-unen-voz-a-prol-do-respecto-ao-galego-nas-aulas

http://www.galiciaconfidencial.com/?p=3359

Coa palabra escontra a espada

Nin introdución nin comentario engado.
Leo, copio e encolo sen máis nada
ca pór un título á entrada,
o que do propio texto extraio:


“Seriamos sen fala unhos ninguén”,
“Quen nos quer sen fala, quer matarnos”.


Xaquín Campo Freire
05-06-2009

Seguimos coa referencia aos profetas bíblicos. Estes tamén tiñan na súa misión a denuncia profética; (Xr 1, 10): “Irás a onde eu te envíe e diraslles todo o que eu che ordene, [...] para arrincar e destruír. Non lles teñas medo."

Teño de confesar que a primeira vez que lin Canción para cantar tódolos días do benquerido Manuel María, o poeta da Terra Cha, acerca da nosa fala, resoou en min a profecía forte, rexa e tronante do profeta Amós: “O luxo do que fachendeaban uns poucos conseguíano á conta dos pobres. Os xefes, os ricachos en terras, os comerciantes prosperaban baseados na inxustizas sociais. Os xuíces, pola súa parte, puxéranse da parte dos ricos, deixándose subornar en prexuízo dos pobres. O culto volvérase idolátrico, era un salvoconduto de seguridade incondicional para vivir con impunidade na inxustiza amparándose, por unha falsa confianza, nos privilexios de Israel” (Comentario na Biblia da Casa da Biblia, p. 971).

Que pouco cambiaron os tempos! Endexamais pensei que andando o tempo e en plena “democracia” o autor de Canciós do lusco ó fusco (1970) ía ter máis razón ca nunca.
Amós era un civil: “Eu non son un profeta profesional” (Am 7,15). Eis unha escolma deste noso hodierno profeta civil:

Hai que defender o idioma como sexa./(...) Hai que defender a fala en loita rexa.
Temos que pelexar cos renegados, / cos que intentan borrar a nosa fala.
Temos que loitar cos desleigados/ que desexan matala i enterrala. (...)
Seríamos, sen fala, unhos ninguén, / unhas cantas galiñas desprumadas.
Os nosos inimigos saben ben que as palabras vencen ás espadas.
Idioma somos nós, pobo común,/ vencello que nos xungue e pon en pé,
Herencia secular de cada un, / fogar no que arde acesa a nosa fe.
Hai que afirmar a fala con tesón, / defendela con uñas e con dentes. ( ...)
Hai que darlle ó pobo a súa voz pura./ Quen nos quer sen fala , quer matarnos.
¡Hai que defender a fala con mao dura / pois precisamos da fala pra salvarnos!

Cando nos asomamos aos profetas, a linguaxe certamente é forte. Porque as situacións son dramáticas. Mortalmente dramáticas. Por iso cómpren claves exexéticas para non desvirtuar a mensaxe do poeta da man de inimigos interesados, que queren falsear o texto con interpretacións afogantes da profecía, sacándoa do contexto ou do xénero literario que lle é propio, distinto e axeitado. Por iso precisamos entrar a fondo no poema e ver que linguaxe fala, cales son as súas armas, o seu estilo, a súa defensa. A súa linguaxe é abondosamente metafórica, por exemplo. El mesmo nos dá a clave: “Os nosos inimigos saben ben que as palabras vencen ás espadas.” As armas dos inimigos son as espadas. A forza do profeta é: A PALABRA. Pois tamén na palabra está a nosa forza hoxe e non nos arredaremos da palabra.

Xa quixeran os provocadores da masacre da nosa lingua, verdadeiros violentos actuais, que caésemos na tentación de entrar na súa dialéctica malvada e provocadora da violencia. Pero NON! NON NOS MOVERÁN!
Idioma somos nós, pobo común,/ vencello que nos xungue e pon en pé,
Herencia secular de cada un, / fogar no que arde acesa a nosa fe.

Multáronnos nos tempos do franquismo e tamén nos nosos seminarios, escolas e internados por falar na fala nai. Xa non digamos no servizo militar. Pero nunca se percibiu tanto auto-odio destrutivo e perseguidor coma nos mandatarios de agora.
Pois coa forza da palabra do noso pobo, xusta e honrada: VENCEREMOS NÓS!
Dinos o corazón que, coa forza da palabra, ALGÚN DÍA VENCEREMOS!

Hai que darlle ó pobo a súa voz pura./ Quen nos quer sen fala , quer matarnos.

terça-feira, 9 de junho de 2009

Sábese como empezan

Aquí -e en moitos outros sitios- vénse denunciando sen pausa
o risco de estarmos entrando por camiños de desencontro social
por mor dos que están contribuíndo con abonda irresponsabilidade
a avivar un conflito que levaba anos bastante agochado.
Acontecementos coma este constitúen un forte sinal de alarma.
Ataques, ameazas, insultos deben ser parados en seco!
Estas cousas sábese como empezan e non como terminan.
Dito isto e sen lle tirar nin un matiz á condena absoluta de tales actos,
cómpre engadir que tamén é hora de iren recollendo velas
todos os que, incluídos moitos políticos, se empeñaron ultimamente
en furar nas feridas causadas polo conflito lingüístico galego
ata agora padecido moito máis por unha parte do que pola outra:
non é cousa de lles negarmos o dereito a pensaren diferente,
o de se expresaren como pensan,
ou o de tentaren vivir a diferenza;
mais é tamén lexítimo desde unha perspectiva de ética social
recadar de todos moito respecto ao "outro", aos outros diferentes,
comezando por estimar esa "outridade",
fuxindo sempre de a deprezar ou demonizar:
a convivencia e a positiva colaboración de uns e outros dentro do tecido social
é deber, é tarefa, é angueira obrigada e feliz para todos:
hai que a salvar sempre!
Porén a mentira, o falseamento da realidade, a entrega cega a unha ideoloxía
e outras actitudes semellantes que verbo da cuestión lingüística
se solevaron nos últimos tempos en Galicia,
non cabe dúbida que poden axir como caldo de cultivo
de barrabasadas coma estas, reaccións dos máis proclives á violencia.
Cómpre tamén porlles fin xa a esoutras actitudes.
Entremos en razón uns e outros.
Deixemos xa de remexer no abesoeiro!

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/08/polItica/aparecen-pintadas-casa-presidenta-galicia-bilingue/2009060817492426219.html

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/09/polItica/psdeg-condena-ataques-sufridos-gloria-lago/2009060916501976294.html

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/09/polItica/bng-rexeita-ameazas-insultos-danos-gloria-lago/2009060918210760122.html

Pensémolo e pesémelo!

Antes de respondermos á ditosa enquisa,
se formos pais ou nais,
pensemos e pesemos ben a resposta!
Para axudar, velaquí unha información
obxectiva e axeitada,
ben arredada de posicionamentos ideolóxicos,
sen políticarías:

http://www.coordinadoraendl.org/doc/linguassuman.pdf

Destas orientacións faise responsábel a Coodinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística. Os alicerces deste posicionamento son fundamentalmente pedagóxicos. Como tales, parten de datos da realidade e enxergan ao arrequecemento das potencialidades de desenvolvemento positivo dos educandos e da colectividade. A política e a ideoloxía, se interveñen, deben someterse a aqueloutra racionalidade. Se non, o que fan é desenfocar a visión, desfigurar a realidade, desencamiñar as persoas e os grupos, cando non sementar conflitos.

domingo, 7 de junho de 2009

É innecesaria

É innecesaria
e está falta de rigor científico.

E quen é ese Henrique Monteagudo
para dicir tal cousa!
BG e a FAES saben máis
de sociolingüística, de cultura,
de democracia, de todo.
E, se non saben, poden.
Ter poder. É o que importa!

Limítense os científicos a ensinar nas aulas
e a escribiren libros. (Para o que se len...!)
Falarán á sociedade se o poder lles der permiso
ou desque lles pida expresamente a opinión.
Se non, silencio!
Abstéñanse de estorbar!

http://www.galicia-hoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=434901

sábado, 6 de junho de 2009

Ai cidade, cidade da cultura!

Agora foi achada xa a verdade
tanto tempo escondida, finalmente
desvelouna a pescuda xornalística
unida á boa vista dun goberno.

A verdade é que os causantes das desgrazas
asociadas á cidade que nun monte
se constrúe desde hai tempo ao deus Cultura,
todas elas son culpa daquel demo
que chaman bipartito.
Son as desgrazas mil, porén as grosas
que do colo dos culpados penden
son o custo aumentado moi sobexo
e despois o retraso
da data milagreira
en que, mañá fermosa e feiticeira,
de alén do Atlántico e das largas
estepas veñan pobos peregrinos
admirar o milagre dos milagres
operado en Galiza, ben meirande
do que o achado do sartego santo
do Apóstolo Santiago en Compostela.

Ai día cobizado, o que lles tardas!
Apresa o paso, bule, corre, chega
como poidas, que agora xa desexan
os que máis te alpurnaron, teu albor:
un albor de piar de paxariños
tan meigo coma aquel que enfeitizou don Ero
e o tivo para alá trescentos anos.
Ven axiña e lévaos outros tantos.

Non hai por onde collela

Non hai por onde collela!
Non tanto a propia enquisa,
que en si mesma só valería para tomarlle a temperatura
ao sector familiar da comunidade educativa dun centro,
sen máis pretensións do que atopar síntomas
dunha situación que logo, segundo as propostas educativas e sociais máis razoábeis,
cumpriría ir tratando con xeito: razoando, atraendo, convencendo
segundo unha planificación lingüística tendente ao plurilingüismo
en nada oposto ao grande e xustísimo obxectivo
de recuperar para a lingua galega a súa malferida integridade acompañada
dun alto prestixio, coñecemento e emprego dela para todo, por ser ela
a derradeira lingua nacida e mantida polo pobo destas terras ao longo de mil anos
e un dos herdos máis valiosos da nosa historia.
E a consecución deste obxectivo esixe, entre outros medios,
erixila como a lingua principal na vida dos centros de educación
e en todos os ámbitos e medios onde se desenvolve a vida social.
Disto nunca, nunca!, estivemos preto. Sempre lonxe!
E esta enquisa será un medio para aínda arredármonos máis!

Non hai por onde coller esta enquisa con toda a súa présa, modo de distribución,
destinatarios, intermediarios, proceso de recollida e tratamento,
e coa súa pretendida significación e efectos.
Todo isto é unha pura chafallada!
Desautorízase por si mesma!
Todo o que de aí se tire será fútil e non válido!
Cómpre denuncialo desde agora e,
calquera cousa que de aí saia,
tentaremos de o reconducir e anular canto antes.
Todo o democrática e respectuosamente que for preciso.
Mais terá que se facer. Sen falta
senón que achantemos e nos deamos por perdidos.


http://www.xornal.com/opinions/2009/06/05/Opinion/municion-xenofobia/2009060522435124803.html

http://www.xornal.com/opinions/2009/06/05/Opinion/enquisa-ensino/2009060521020640619.html

Non, non!, diremos arreo

Cadro conforme, Xaquín, contigo:
cómpre falar, berrar, dicir ben alto
a verdade escontra da mentira e a senrazón,
contra a bruta ideoloxía que se impón
por riba da beleza e a verdade.
Non hai que ter con eles máis receo
ca o de non nos negarmos a nós mesmos
nin os nosos principios solidarios
cos máis pobres, cos grandes desherdados,
coa bondade, a unidade e a beleza
-transcendentais do ser e do absoluto-
seguidos, aínda así, sen fanatismos
nin fundamentalismos. E despois,
se puidermos, sen faltarlle
ao respecto a ninguén, nin tan sequera
a eses que coidamos ignaros e malignos
nos seus plans destrutivos do que é xusto
e bo e necesario. Berraremos,
falaremos, se é preciso choraremos:
"Pois que o que chora, vive, iremos indo;
indo, chorando, andando,
salvaxe voz que ha de trocarse en ira,
en coitelo de berros e alboradas
para rubir ao cumio das aldraxes.
E pois que cada tempo ten seu tempo
iste é o tempo de chorar."
Celso Emilio foi un deses profetas
-dos que falas, Xaquín- naquela altura
e os seus versos de denuncia aínda gardan
a primeira vixencia:
forza para causar vergoña aos outros
e alivio para as mágoas de nosoutros.

Resoen as denuncias e das túas
a nova entrega que aquí copio e encolo:

É máis cómodo calar.
Pero tamén hai que falar.
E cando a fala está ameazada, cómpre falar.

Xa vou tirando a vello.
Non quixera que endexamais me poidesen acusar
de ter pecado contra da nosa fala
por pensamento, por matinacións, por obra,
por palabras destrutivas,
por silencio covarde, por omisión.

Prefiro pasarme e que me digan que se me nota afecto,
amor, emoción, fidelidade, doenza íntima, etc.
Adxectiva como queiras. Éme igual.

Pero penso que, nestes intres, temos que falar.
E cantos máis, mellor.
Civilizadamente e, se pode ser, con tenrura e poesía.
Pero hai que falar.

Hai moita xente a mentir e cómpre dicilo.

Xa sei. Algún xa me dixo por que non investía o tempo
noutras causas: pobres, enfermos, etc.
Graciñas. A iso tamén llo dou e diso tamén teño sensibilidade.
Pero eu tamen sei dicir algo:
Acompáñademe no sentimento de salvar a lingua.
Non veñades logo ao tanatorio darme o pésame.

Unha aperta.

Sempre teu.

Xaquín.


FÁLAME NESA LINGUA MELOSIÑA

XAQUÍN CAMPO FREIRE

Hoxe vou tirar pola vea bíblica. Síntome provocado polo encargo que recibiu o profeta Xeremías. (Xr 1, 10): “Irás a onde eu te envíe e diraslles todo o que eu che ordene. Non lles teñas medo:
“ ... para arrincar e destruír: a chamada denuncia profética.
“ ... para edificar e plantar”: promover o cambio e a conversión, alimentar a esperanza, anunciar a salvación prometida, construír o futuro: as utopías proféticas.

Nós tamén temos profetas. Profetas que miran cos ollos do corazón á nosa xente, á nosa terra, á nosa lingua, para edificar e plantar:

Como sei que pode haber algúns que non coñezan esta profecía do noso benquerido poeta cego, Valentín Lamas Carvajal (1880), velaí vai, aínda que non completa:

Fálame nesa lingua melosiña/ que celestiais armunías ten:
Fálame na linguaxe da terriña/ se é que me queres ben.
Se desexas probar do teu cariño/ as tenruras o fogo e a pasión,
Proba con me chamares “amantiño”/que me tes moito amor.
Fálame nesa fala pracenteira/ tristuras fai sentir ao corazón,
Non sei que morno acabamento brando/ nin que vaga emoción.
Arrólame cos ecos desa fala/ que tan ben fai sorrir como chorar;
Música que os ouvidos non regala/ das xentes doutro chan.
Fálame na linguaxe dos galegos/ se me queres facer moito sentir;
Na fala que ata nos labios dos labregos/ non sei que ten pra min.
Arrólame co ritmo regalado,/ coa sonora, infinita vibración,
Do falar polas fadas inventado/ pra meigar corazóns.
Xa de neno esa fala melosiña/ o meu feitizo, a miña gloria foi;
Fálame na linguaxe da terriña/ se é que me tes amor.

Dicídeme, oh vós que transitades por estes lares, se despois disto aínda pode haber quen persiga, quen calumnie, quen refuse, quen se avergoñe, quen teña complexo, quen ataque, quen minta, quen acuse de agresividade a esta lingua “que é máis leda que os tonos da muiñeira/ e máis doce que o mel.”

Pero o profeta tamén ten a misión de arrincar e destruír. Velaquí outros tres profetas:
“O galego que non fala/ a lingua da súa terra,/ nin sabe o que ten de seu,/ nin é merecente dela."( Victoriano Taibo)
“O que naceu en Galicia/ e da súa fala renega/ ese nin á propia nai/ lle sabe ter reverencia.” (AVELINO DIAZ, Devezos, 1947).
“Dálles unha carda aos fillos,/ Galiza, que se che malvan;/ que os hai que de ti renegan/ e a fala túa non falan.” (LEIRAS PULPEIRO, M., Cantares gallegos, 1911).

Señores da Xunta, Sr. Feijoo, Sr. Valedor do Pobo, venceredes con argucias e falacias. Pero non convencedes. Non falades coma os nosos profetas de todos os tempos.
Pais e nais, como lle dixo o raposo ao Principiño, somos para sempre responsábeis para todo aquilo que domesticamos: (“O que pertence á herdanza doméstica secular, á familia”). “Es responsábel da túa rosa.” Somos responsábeis de transmitir a fala.
Temos futuro, temos mañá”(Fuxan os Ventos).

sexta-feira, 5 de junho de 2009

Velaquí a enquisa!

Velaí a vén chegando,
vén aí a todo tren,
tan oupada, con paso tan meigo,
que parece unha Nosa Señora,
unha Nosa Señora de enquisa
milagreira, tan milagrosiña,
que, dun pobo fanático erguida no medio,
traerá liberdade e contento,
fresco referéndum
sen mesas, colexios, urnas, paxaradas
inventadas pola democracia
para engano dos pobos. Agora
hai un medio científico egrexio,
sólido sustento
da política "in" destes tempos
en cousa lingüística
nos pagos galegos.
Sen cartón nin trampa,
énchea na casa
mamá ou papá, a tía, a criada
e eu lévoa á escola e entrégolla á profe
e a secretaria recólleas todas
e mándaas a onde llas manden mandar
e alí se baleiran e fanse estatísticas
a moito saber e todo pracer.
Nunca se inventara
ata estes momentos
un tan democrático
medio de consulta e científico estudo
megademoscópico
coma esta criatura nacida onte á noite.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/05/polItica/enquisas-aos-pais-seran-base-derrogar-decreto-do-galego/2009060512485858285.html

http://www.galicia-hoxe.com/index_2.php?idMenu=166&idNoticia=434352

http://www.vieiros.com/nova/74595/educacion-pon-en-marcha-a-consulta-do-bilinguismo-a-carta

http://www.anosaterra.org/nova/29604/catro-preguntas-para-limitar-o-ensino-do-galego-.html

quinta-feira, 4 de junho de 2009

Non descansan

Tanto os premen e os encirran
que non poden descansar.
Ou tanto se meteron na lideira
que nin de noite poden cerrar ollo.
A que vén tanta présa, se non?
Non os preme a urxencia de contrarrestar axiña
o dano causado pola aplicación do decreto de 2007.
Imposíbel! A pura verdade
é que este non tivo nin dous anos de vixencia:
só comezou a se pór en práctica en setembro de 2007
e na grande maioría dos centros de ensino
aínda hoxe non acadou a menor efectividade real
agás nos aspectos máis superficiais,
como o referente aos libros de texto.

Ten que ser, pois logo,
porque non queren desaproveitar dos catro anos
do seu mandato nin sequera un mes
para causaren todo o dano que poidan á saúde da lingua galega,
satisfacendo moi cumpridamente
a estratexia argallada pola FAES.
Pola FAES e por outras faces.

A razón suxerida polo conselleiro estes días
de que cambiaron as circunstancias e cómpre
responder a tal cambio cunha nova política lingüística...,
nunca vin unha escusa peor! É falacia.
U-los datos do cambio cualitativo producido no pouco tempo transcorrido
desde a elaboración do Plan de Normalización da Lingua Galega, ulos?
(Se os houber, obrarían precisamente en contra do que a Xunta pretende;
tal é o caso dos datos negativos que ofrece o novo mapa sociolingüístico galego.)

A única verdade é que agora os obxectivos do PPdeG son distintos,
e entre eles non conta o da promoción e protección da lingua galega.
Ou, se contar, sitúase como un obxectivo moi subordinado a outros
de matriz fondamente ideolóxica.
Agora é a hora de comenzarmos
a ver que Fraga dalgunha forma se deixou tocar
por algún pensamento e suxestións de case amigos seus
coma Ramón Piñeiro ou Xesús Alonso Montero.
Se cadra era certo algo do que por veces dixo
acerca da súa proximidade verbo deles.
Agora, sendo os nosos gobernantes máis escuros,
outras son as musas que os inspiran,
de tan escuras que elas son, negrísimas.
Negras e nefastas coma as parcas.
Coma as nubes do corisco e a treboada.

Se tanta présa teñen que non dormen,
non nos ha de estrañar
que da noite para a mañá
nos sorprendan co seu torto decreto
e desde esta previsión tamén a nós
non nos deixen descansar nin uns días do próximo verán.
Vixiemos, pois logo,
auribus arrectis
et oculis apertis!
Veñen arreando!

Para comezar, é preciso orientar ben os pais convidándoos a responderen á enquisa
de tal xeito que a consulta lles saia furada aos promotores dela.
Responder masivamente AS DÚAS IGUAL semella agora mesmo a proposta mellor.
A de SÓ GALEGO tamén prestaría.
Se lles deren a elixir entre varias porcentaxes, o máis aconsellábel sería, ao meu ver,
elixir para o galego entre o 50 e o 70% de presenza no ensino. Por menos non deberiamos pasar.
Despois teremos de nos propoñer obxectivos ulteriores.

Isto é só o comezo, pois semella
que a xeira será longa e moi esgrevia.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/03/polItica/educacion-pensa-aproveitar-veran-derrogar-decreto/2009060323502853241.html

quarta-feira, 3 de junho de 2009

Que ousadía!

De abraio en abraio andamos, arrepiados mesmo.
Como se pode falar, no fragor do conflito que avivaron,
de cambiar a Lei de Normalización Lingüística agora?
Como se pode afirmar que na situación actual se está promovendo en Galicia
o coñecemento dunha única lingua
co conseguinte empobrecemento e dano da mocidade?
Refírese á lingua galega, claro está;
á castelá non pode ser, pois non lle acaería ben chamarlle única
ao ela ser, como é,
a medida e modelo de todas as linguas. Ou non?

Que finura analítica!
Que exactitude na descrición da realidade!
Que delicada sensibilidade!
Xa nada nos estrañe do que deite de aí no futuro:
pódese esperar calquera cousa!

http://www.galiciae.com/nova/32698.html

Un imparcial valedor

De quen lle daba a razón ao denunciante e ao denunciado
dicíase hai uns anos, cando aínda non se perdera, co mellor da lingua,
a súa paremioloxía e feliz fraseoloxía -agora irrecuperábeis-,
dunha tal persoa dicíase: "Vai cos da feira e vén cos do mercado".

No caso presente nin iso acontece:
nin vai cos da feira nin vén cos do mercado;
aínda que máis se achegue a aqueles do que a estes.
O peor non está aí.
O mao é que decide sobre a verdade e a falsidade
de asertos atinxentes a asuntos nos que amosa ás claras ser profano.
O saber de leis e xurisprudencia non faculta
para decidir sobre a saúde dunha lingua.
Son precisos para o caso outros saberes
e outra sensibilidade.
E despois, e por riba de todo,
ser tan radicalmente imparcial que non se permita á propia ideoloxía
influír nin sequera un chisco nos xuízos que sobre o asunto se emita.
Non semella ser o caso
de se daren as condicións.
Francamente.

http://www.galiciae.com/nova/32663.html

Xa nin sequera disimulan

Libros para que?
E por riba en galego!
Iso pasou á historia.
Cousas do romanticismo.
Agora o pragmatismo;
como moito o hedonismo.
Panem et circenses,
fútbol e "toros",
pasaróns e albariños.
Xa era hora de deixar o disimulo.
Xa non manda Fraga, mandan de fóra.
Delenda est lingua galaica, chaman da FAES,
dos despachos diversos do PP peninsular,
de "tódolos santos", "buena fuente" e JP invertidas,
de UPyD, de Ciutadans, da conferencia episcopal,
todos unidos formando "un solo cuerpo",
e aplauden en Galicia GB, JB, Congapa,
colexios privados, cidadáns exquisitos
e finos castelanfalantes de "buena familia",
de "derechas de toda la vida".
E nós morrendo
nesta longa noite de pedra.
E imos quedando sós
o mar o barco e mais nós.
Embarquemos.
Emigremos.
Menos mal,
que nos queda Portugal.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/02/cultura/louzan-deixa-mercar-libros-galegos-bibliotecas/2009060218295463638.html

Velaquí o consolo que nos dan
para nos aliviaren o pesar:
os nosos netos poderán aprender portugués
grazas á egrexia política plurilingüe
do ilustr(ad)ísimo goberno autonómico.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/02/polItica/feijoo-bordea-lei-normalizacion-mentres-lle-tende-man-ao-portugues/2009060221175536083.html

http://www.galicia-hoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=433433

terça-feira, 2 de junho de 2009

Cómpre reaxir!

Cómpre espallar na sociedade galega a convicción
de que o mellor é non colaborar,
facerlles ver que esa guerra na que nos queren enlear,
non vai connosco.

O que coa enquisa aos pais poderían estes facer
é xustamente devolvérena despois de tacharen
todas as cuestións referentes á elección da lingua de aprendizaxe escolar dos fillos.

Outra táctica, se for doada, sería
responder a esas cuestións elixindo as dúas linguas ao 50 %,
como se explicou abaixo, neste blogue, so o título Aos dous igual!

E por que non a de elixir o galego ao 100 %
para os poñer a proba, a ver o que fan despois?

O que saia de aquí dentro duns anos,
como non o paremos a tempo,
pode ser todo un poema
-un poema tráxico, máis ben.
Hainos que se empeñan en dividir a sociedade galega,
máis do que está nin nunca estivo,
e fomentar leas e conflitos entre unha parte e a outra.

http://www.galicia-hoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=433099

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/02/polItica/opinion-pais-sera-�base-decreto-do-galego/2009060122503162239.html

http://www.xornal.com/opinions/2009/06/01/Opinion/lameira-lameira/2009060123192927604.html

Volven polos seus

O presidente da Xunta, coa súa teima
de se converter no valedor dos que seica non teñen
liberdade para falaren español en Galicia e en Cataluña,
vai conseguir entre nós xustamente o contrario do que pretende:
poida que algúns fagamos menos o parvo de aquí en diante
e deixemos de encartar e pasarnos ao castelán
-como acontece adoito entre os galegofalantes-
perante os castelanfalantes do país ou de fóra, moitas veces só ocasionais,
que por unha ruín educación diglósica,
ou por debilidade, ou por ideoloxía, ou por falta de flexibilidade,
ou por complexo de superioridade se empeñan
en nunca cambiar de lingua diante dos seus interlocutores galegofalantes.
Destes, de nós, requírese respecto, exíxese mesmo a humillación.
Eles non se rebaixan nunca. Por algo son ou se consideran
membros do sector social privilexiado e gañador.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/02/polItica/cataluna-galicia-deberia-hablar-espanol-quien-quiera-dice-feijoo/2009060203053631662.html

Redúcense as axudas da Xunta á actividade dos editores de libros galegos.
Por que e para que?
Será porque os libros non os valoran, e menos en galego.
Non será pola crise!
Será para destinar a outras finalidades o diñeiro que así se aforra.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/01/cultura/cultura-recorta-axudas-ao-libro-galego/2009060123323256391.html

Increméntase a dotación de recursos destinados a axudar á prensa.
Desvisten un santo para vestir outro?
Menos libros e máis periódicos; afectos, por suposto.
Da prensa poden obter maior proveito, pois ela alimenta a cultura media de masas,
onde é máis fácil ao poder moverse a sabor
do que entre o sector ilustrado e crítico do pobo.
Semellará lóxico e natural a máis de un
que se trate mellor a quen máis se debe
ou de quen máis se espera recibir en pago.
Cómpre estarmos atentos para vermos
a quen conceden axudas e a quen as negan.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/02/polItica/xunta-dara-millons-euros-axudas-prensa/2009060214183132235.html

segunda-feira, 1 de junho de 2009

Se fose só a FAES...!

Ai se só fose a FAES...! Pouco habería que temer.
Se fose só a FAES, sería simplemente a cociña ideolóxica da dereita do PP.
É o PP, onde a FAES funciona como un elemento entre moitos.
É o PP en canto tal e cos seus dirixentes estatais, incluído o presidente.

É asemade o PP con UPyD, con Ciutadans, cos asinantes do Manifiesto por la Lengua Común
-entre os que seica hai militantes socialistas e mesmo algún membro do Consello de Ministros-;
é o PP asemade con certos escritores hispanoamericanos que quixesen ter máis "cancha" nas "regiones" que teñen unha "lengua regional";
é a alianza e confabulación de todos eles argallando unha forte campaña global de descreto e deslixitimación das "lenguas regionales";
son todos eles apoiados nun fundamento ideolóxico que se estende desde un pretendido liberalismo deica o nacionalismo español máis reseso, radical e reaccionario;
son todos eses suxeitos e elementos, á xunta cun presuposto avultado de ingresos e gastos, moi desproporcionado en relación ao colectivo de persoas que de momento son quen de mobilizar.

Porén non nos confiemos, porque, igual que están logrando convencer a moitos de que é real e verdadeira a falsa realidade que eles pintan, poden de xeito semellante lograr mobilizar máis xente a base de recursos incrementados e dunha intensa intoxicación ideolóxica, arte para a que encontraron, polo que se albisca, verdadeiros especialistas.

Neste blogue veuse desenrolando ao longo do seu decurso a análise resumida aquí enriba.
Na elaboración case cotiá desta bitácora foron vertidas moitas horas de seguimento dos acontecementos e declaracións,
moitas horas de análise, hermenéutica e reflexión,
non por diversión ou por non ter nada mellor que facer,
senón por sentido da gravidade do perigo que nos ameaza
e da urxencia de o escorrentar.
Cunha finalidade tamén, que se acadará ou non:
a de axudar a ver a realidade a quen quixer,
a tomar conciencia do que hai e do que vén aí,
a colaborar no artellamento dunha rede de conciencia e resistencia
perante a insistencia
dos que están dispostos a todo
con tal de atefagar a nosa lingua so a imposición do castelán.

http://www.xornal.com/artigo/2009/06/01/polItica/psoe-cre-faes-orienta-politica-linguistica-da-xunta/2009060112502952276.html

http://ramonlatas.blogaliza.org/2009/05/29/desmantelamento-do-galego-ii/

http://www.xornal.com/artigo/2009/05/28/polItica/louzan-financiara-curso-organizado-galicia-bilingue/2009052821542098790.html